Elke Uitentuis doet verslag van de leesgroepsessie rond John Berger's Ten Dispatches About Place:
John Berger beschrijft in 8 stappen een staat van vervreemding waarin de mens verkeerd; in een wereld door menselijk toedoen geconstrueerd doolt zij rond op zoek naar een bestemming die nooit wordt bereikt. Alles lijkt losgerukt van de oorsprong. De tekens die houvast zouden moeten bieden zijn ontrokken aan hun referentiekader en verworden tot holle symbolen die een enkel vage vorm van herkenning teweeg brengen. Het idee dat je de wereld overvliegt maar nooit in staat zult zijn enig vliegveld te verlaten. Een wereld die overal hetzelfde is maar tegelijkertijd van niemand. Muzak op de achtergrond en consumeren als enig optie. Oorspronkelijkheid is ook al niet te vinden op het platteland. Daar waar de natuurlijke grondstoffen worden gekaapt door globaal opererende coöperaties. Een oneerlijke concurrentie die leidt tot corruptie op lokaal niveau. Berooid blijft de populatie achter. Het is een hopeloze situatie zoals die door John Berger wordt geschetst. Een wereld waar geen plaats is voor enige vorm van geborgenheid.
Maar wanneer de wanhoop ons naar de keel grijpt en we geen uitweg meer zien, worden we verlicht door een gedetailleerde beschrijving van een groep grazende ezels die door middel van een enkele blik het bestaan van John Berger erkennen. Het moment waarop alle zintuigen open staan en je enkel absorbeert. Het geluid wordt harder, het zonlicht sterker en de minimale interactie heeft maximale impact. Ieder detail is ineens van groot belang en brandt op het netvlies, om je vervolgens nooit meer te verlaten.
De hectiek van het Occupy kamp doet een appel op het improvisatievermogen van een ieder die hier aanwezig is. Een constante urgentie die verslavend is, maar ook het uiterste van alle betrokkenen vraagt. Aan de hand van de tekst bespraken we de kleine dingen die ons hier ontroeren en de noodzakelijkheid deze momenten te registreren. De man die inplugt op onze aggregaat om zich te scheren, de vrouw die ons laat zien hoe ze zonder woorden mensen tot rust maant, de jongen die de stijve spieren van een ieder, verkleumd door de kou, los masseert en het kopje thee dat ons wordt geschonken in het midden van de nacht wanneer we de wacht houden. Om te overleven moeten we deze details in al hun volheid tot ons nemen. Alleen dan kunnen we ons staande houden in de chaos die het zoeken naar nieuwe politiek kenmerkt en kunnen we onze toewijding waarborgen.
Elke Uitentuis
